Bilim insonning hayot yo‘lini yorituvchi nurdir. Hayotda muvaffaqiyatga erishish, to‘g‘ri yo‘l topish va o‘z imkoniyatlarini to‘liq ishga solish uchun bilimning o‘rni beqiyosdir. Ko‘p donishmandlar va olimlar bilimning ahamiyatini hikmatli so‘zlar, aforizmlar va statuslar orqali ifoda etishgan. Quyida bilimning inson hayotidagi o‘rnini ochib beruvchi eng sara va chiroyli statuslar bilan tanishing.
Bilim haqida statuslar, o’zbek ziyolilaridan hikmatli so’zlar
Bilimsizlikdan faqat bilimlilar aziyat chekadilar.
🔽
Xurshid Do‘stmuhammad
Bilimim misoli gugurt bo‘lsaydi,
Odamlar ko‘nglida chiroq yoqsaydi.
🔽
Xurshid Do‘stmuhammad
Bilimdon odamlar elga egilar.
🔽
Mevasi mo‘l daraxt yerga egilar,
🔽
Tilab Mahmudov
Shogird ustoz tanlaganda emas, ustoz shogird tanlaganda haqiqiy olim voyaga yetadi. Ko‘pincha, shogirdlar ustoz obro‘si, mansabini ko‘zda tutib, nomi chiqqan ustoz etagiga yopishadi. Aslida, bilim yo‘nalishi haqiqiy ustoz- shogird aloqadorligini belgilashi kerak.
🔽
Tilab Mahmudov
Qancha ko‘p o‘qiganim sari bilim daryosiga sho‘ng‘ib, undan suzib chiqish mushkulligidan shunchalik azoblanaman.
🔽
Tilab Mahmudov
Odamzod bilim egallashda ishni hayratdan boshlab, g‘ayratga yetib kelgan.
🔽
Tilab Mahmudov
Ba’zan bilim ojiz bo‘lgan hollarda o‘qituvchilarimni eslab qo‘yaman
🔽
Mansurxon Toirov
Insonni cheksiz ilm ummoni o‘rab turadi. Uni ko‘ra bilish kera, buning uchun uni bilimga aylantirish kerak
🔽
Mansurxon Toirov
Bilim haqida statuslar, mashhur kishilarning bilim haqida aytgan gaplari
Faqat yuzaki bilim va mavhum fikrlargina ezmalikka olib keladi.
🔽
B. GALDOS
Suhbatni shunday olib borish kerakki, suhbatdoshlarning har biri undan naf olsin, bilimi yanada boyisin.
🔽
GERAKLIT
Odatda farzandlarimizga bilimlarimizni berish o‘zimizning ixtiyorimizda, orzu-intilishlarimizni esa undan ham ko‘proq berishimiz kerak.
🔽
Sh. MONTESKE
Bolaga munosabat masalasida o‘zi axloqan toza bo‘lishi uchun ham ona zarur bilimlarga ega bo‘lmog‘i kerak. Nodon ona esa mehru muhabbati qanchalik kuchliligidan qat’i nazar, yomon tarbiyachi bo‘lib qolaveradi.
🔽
N. I. MECHNIKOV
Ilm berish faqat maktabning ishi emas. Maktab shu bilimga kalit beradi xolos. Maktabdap tashqari o‘qish hayotni to‘laligicha qamrab oladi! Inson bir umr ilmini oshira borishi lozim.
🔽
A. V. LUNAChARSKIY
Inson hayot ekan, garchi sochi oqargan bo‘lsa ham bilim olishi mumkin, bilim olishni istaydi va bilim olishi shart. Binobarin, maktabdan tashqari olinadigan har qanday bilim, chupik hayot butun borligi bilai maktab doirasiga sig‘maydi, mustaqil o‘qish jarayonidir.
🔽
A. V. LUNAChARSKIY
Har qanday chuqur bilim faqat mustaqil o‘qish yo‘li bilangina orttiriladi.
🔽
N. A. RUBAKIN
O‘z fikrini yaxshi ifodalay olmaslik — illat; lekin mustaqil fikrga ega bo‘lmaslik esa undan ham battarroq illat; mustaqil fikrlar, mustaqil orttirilgan bilimlardangina tug‘iladi.
🔽
K. D. UShINSKIY
Birovdan eshitib olingan bilimlar bilan qanoatlanishni sira tasavvur etolayman; o‘zgalarning bilimi garchand bizni u-bu narsaga o‘rgatsa ham, ammo faqat o‘z aqling bilan aqlli bo‘la olasan.
🔽
M. MONTEN
Fan cho‘qqilariga chiqishga urinishdan avval fan asoslarini egallang. Boshlagan ishingizni oxiriga yetkazmay turib, keyingisiga qo‘l urmang. Olgan bilimingizdagi kemtiklarni hatto eng dadil taxmin va farazlar bilan ham ifodalashga urinmang. Fanda qora ishdan qochmaslikka o‘rganing.
🔽
I. P. PAVLOV
Kamolot va bilimga hech bir odam o‘z-o‘zidan erisholmaydi. Kimki bilimdon bo‘lishni istar ekan, unga o‘z faoliyati, o‘z kuchi, o‘z tirishqoqligi bilan erishmog‘i lozim.
🔽
A. DISTERVEG
Agar chindan ham farzandlarimiz bilimli odam bo‘lishni istasalar, ular bilimni mustaqil mashqlar orqali egallamoqlari kerak.
🔽
N. G. ChERNIShEVSKIY
Mehnat jarayoniga asoslangan bilimdan o‘tkirroq qurol yo‘q.
🔽
M. GORKIY
Odamlarni hamma narsaga o‘rgatishadi-yu, ammo andishaga o‘rgatishmaydi, holbuki ular bilimdonlik bilan emas, o‘zlari hech qachon o‘rganmagan o‘sha andishalilik bilan ajralib turishga ko‘proq intiladilar.
🔽
B. PASKAL
Agar o‘quvchilarda tashabbuskorlik va faollik rivojlanmas ekan, har qanday bilim jonsizdir; o‘quvchilarni faqat fikrlashga emas, istakka ham o‘rgatmoq kerak.
🔽
N. A. UMOV
O‘quvchilar va o‘qituvchilarning muvaffaqiyatn uchun bilimning har bir sohasida darsni izohlashda iloji boricha kelgusida o‘quvchilar oladigan bilimlarning umumiy va juz’iy ahamiyatini ishonarli asoslash bag‘oyat foydalidir.
🔽
J. PEYO
Bilimni singdirib olmoq uchun uni ishtaha bilan simirmoq lozim.
🔽
A. FRANS
Bilimni o‘z kuching bilan egalla, sherigingning mehnat natijalarini o‘zlashtirishing noinsoflik. Dars vazifalarini mustaqil bajarmaslik — tekinxo‘rlikka qo‘yilgan birinchi qadam.
🔽
V. A. SUXOMLINSKIY
Tarbiya — vijdon ishi; ta’lim esa fanning vazifasi. Keyinchalik, inson voyag‘a yetgach, bilimning bu ikki turi biri birini to‘ldiradi.
🔽
V. GYuGO
Bilim odamiing ijodiy maqsadlariga xizmat etmog‘i lozim. Vilim orttirishning o‘zi kifoya emas, uni iloji boricha keng yonmoq va hayotga tatbiq etmoq zarur.
🔽
N. A. RUBAKIN
Tarbiyaga jamiyat a’zolari o‘rtasida qaror topgan munosabatlarni saqlab turish uchun juda zarur bo‘lgan bilimlarni uzluksiz egallash, deb qarash mumkin.
🔽
A. SEN-SIMON
Bilimli odam, uni qurshab turgan hayotning barcha tomonlari va jabhalari bo‘yicha o‘z dunyoqarashi, o‘z mushohadasiga ega bo‘lgan kishidir.
🔽
N. A. RUBAKIN
Inson tom ma’noda ma’lumotli bo‘lmog‘i uchun unga uch xislat — chuqur bilim, fikrlash ko‘nikmasi va olijanob tuyg‘ular zarur. Kimdaki bilim sayoz ekan, u nazokatsiz bo‘ladi; kimki mulohaza yuritish odatidan mahrum ekan, u dag‘al yoki befarosatdir; kimdaki olijanoblik tuyg‘usi bo‘lmasa, u bema’ni odamdir.
🔽
N. G. ChERNIShEVSKIY
Ilmsiz odam ko‘rolmagan, ko‘rganda ham uning biror tomonini ko‘rib shu haqda mulohaza yuritgan joyda bilimli odam uning barcha qirralarini ko‘ra oladi.
🔽
N. A. RUBAKIN
Bilimdan qudratliroq kuch yo‘q; bilim bilan qurollangan odam yengilmasdir.
🔽
M. GORKIY
Bilimga intilish tuyg‘usidan ko‘ra tabiiyroq tuyg‘u bo‘lmasa kerak….
🔽
M. MONTEN
Ma’naviy hayotda ham amaliy hayotdagidek, kimki bilimga tayansagina to‘xtovsiz kamol topadi va yutuqlarga erishaveradi.
🔽
U. JEYMS
Bilim, faqat bilimgina insonni ozod va ulug‘vor qiladi.
🔽
D. I. PISAREV
Bizning ishimiz — o‘qish va o‘qish, imkoni boricha ko‘proq bilimga ega bo‘lish uchun intilishdir, chunki jiddiy ijtimoiy yo‘nalishlar — bilim bor yerda, insoniyatning istiqbol baxti ham faqat bilimdadir.
🔽
A. P. ChEXOV
Aqlli, bilimli odamlar kerak; insoniyat porloq hayotga yaqinlasha borgan sayin, bunday odamlar aksariyatni tashkil etmaguniga qadar, ularning soni ko‘payib boraveradi.
🔽
A. P. ChEXOV
Bilim — kuch, kuch esa bilimdadir.
🔽
F. BEKON
Bilim va qudrat — ikkovi egizak.
🔽
F. BEKON
Bilim — barcha kulfatlarga qalqon.
🔽
A. RUDAKIY
Bilim shunday kuchki, bu kuchga bizni qurshab turgan tabiat inerniyasi qarshi turolmaganidek, eng tosh qotgan yanglishishlar ham dosh berolmaydi.
🔽
A. I. GERSEN
Odamlar mehnati bilan yaratilgan, fanda jamlangan bilim tobora o‘sib, teranlashib, beqiyos tig‘nz bo‘lib bormoqda va bizning bilish qobiliyatimiz, njodiy quvvatimizning benihoya yuksalishi uchun tayanch xizmatini o‘tamoqda.
🔽
M. GORKIY
Insonga bilimning zarurligini uqtirish, unga ko‘rishning ahamiyatini uqtirish bilan baravardir.
🔽
M. GORKIY
Bilim — biz yashayotgan dunyoning mutlaq qimmatli boyligi. O‘qimoq zarur, bilmoq zarur. Bilib bo‘lmaydigan narsa yo‘q, biz bilib olinmagan narsalar xususidagina gap yuritishimiz mumkin.
🔽
M. GORKIY
Bilim manbai behad: insoniyat bu yo‘lda qanchalik yutuqlarga erishmasin, barcha odamlarning izlanishi, kashfi va bilimi uchun o‘rin topiladi.
🔽
I. A. GONChAROV
Bilimsizlikdan hech qachon maqtanmaslik kerak: bilimsizlik — ojizlik.
🔽
N. G. ChERNIShEVSKIY
Bilimsizlik — kulfatdan qutulishning yomon vositasi.
🔽
SENEKA
Bilim insonga hamma yo‘lida hamrohdir.
🔽
D. GURAMIShVILI
Bilimga eltuvchi yagona yo‘l, bu — faoliyatdir.
🔽
B. ShOU
Inson bilimga intiladi va qachonki unda bilimga tashnalik so‘nsa, u insoniylikdan mahrum bo‘ladi.
🔽
F. NANSEN
Har qanday bilim bizni g‘ayratga undagan taqdirdagina qimmatlidir.
🔽
I. ETVES
Har qanday qat’iy e’tiqodlarimiz ham bilimlarning yanada yuksalishi tufayli uloqtirib tashlanishi yoki juda bo‘lmaganda o‘zgartirilishi mumkin.
🔽
T. GEKSLI
Ko‘zlangan maqsadga erishish uchun bilim qatori o‘sha darajada ishbilarmonlik ham kerak.
🔽
P. BOMARShE
Faoliyat bilimlarga olib boradigan yagona yo‘ldir.
🔽
B. ShOU
Ayniqsa vaqtni boy berish bilimdon odam uchun qimmatga tushadi.
🔽
I. GYoTE
O‘zingdan keyingilarga avvalgidan ko‘proq bilim va baxt qoldirishga intil, bizga meros qolgan narsalarni takomillashtirish va ko‘paytirish, tinmay mehnat qilmog‘imiz zarur bo‘lgan soha mana shudir.
🔽
D. DIDRO
Vaqt, mehnat, halollik, bilim, o‘zni qo‘lga ola bilish, kishining jismoniy, aqliy va axloqiy qudrati — har qanday boylikning sababchisi mana shulardir.
🔽
K. D. UShINSKIY
Vatanga muhabbat butun dunyoga muhabbat bilan uyg‘unlashib ketadi. Bilim nuridan bahramand bo‘lgai xalq, bu bilan yonberidagi qo‘shnilariga ziyon keltirmaydi. Aksincha, davlatlar qanchalik ma’rifatli bo‘lishsa, bir-birlari bilan til topishib, yanada qudratliroq kuchga aylanadilar, olamshumul tafakkur yanada ravnaq topadi.
🔽
K. GELVESIN
Ko‘chirmalar, nodir fikrlar va shu singarilar serqirra shishaga qiyos — ular yozuvchilarning asarlarida sochilib yotgan aql, bilim yog‘dularini bir yerga jamlaydi va bu yog‘dularni o‘quvchi ongida o‘zgacha kuch va jonli tarzda mujassamlashtirib beradi.
🔽
J. SVIFT
Tugal nasriy asar yozish uchun she’r ilmining ham bilimdoni bo‘lish zarur.
🔽
Heynrix Heyne
Faoliyat – bilimga yagona yo‘l.
🔽
Bernard Shou
Bilim insonga salmoq, obro‘ berishi mumkin. Shukuh, ma’naviy go‘zallik esa faqat tarbiyadan.
🔽
Filip Chesterfild
Tasavvur bilimdan ko‘ra ko‘proq ahamiyatga ega. Bilim biz hozir biladigan va tushunadigan narsalargagina tayanadi. Tasavvur esa butun olamni va biz qachonlardir tushanadigan, bilib oladigan narsarni ham qamraydi
🔽
Albert Eynshteyn
Bilimni o‘zlashtirish qobiliyatimdan ko‘ra fantaziya qobiliyatim men uchun qadrliroq
🔽
Albert Eynshteyn
Bilim bu – maktabda o‘rgatilgan hamma narsa esingdan chiqib ketgandan keyin o‘zingda qolgan narsalardir. Savol berishdan to‘xtamaslik juda muhim. Qiziquvchanlik odamga bejiz berilmagan. Chegaralarini bir marta kengaytirgan idrok hech qachon eski joyiga qaytmaydi
🔽
Albert Eynshteyn
Din – tashnalik, abadiyat sog‘inchi… Bilim emas, ishq…
🔽
Jemil Merich
Xayol bilimdan muhimroq.
🔽
Eynshteyn
Bilim — kuch. Kuch esa bilimdadir.
🔽
Frensis Bekon
Buyuk faylasuflarning bilim haqida aytgan fikrlari
Bizga nimadir bilim beradigan so‘zlar, ayniqsa, hamma narsadan azizdir.
🔽
ARASTU
Masala bilimning butunligida emas, aqlning butunligida.
🔽
Demokrit
Mutanosiblikni saqlash, go‘zal va soglom bo‘lish uchun faqat fan va san’at sohasidagi bilimlarning o‘zi kifoya qilmaydi, buniig uchun umr bo‘yi badantarbiya va gimnastika bilan shugullanish talab etiladi.
🔽
AFLOTUN
Men bilimdon bo‘lib yaralgan emasman, shu bois bilimni o‘tmishdan olishga jiddu jahd qildim
🔽
Konfutsiy.
Haqiqiy bilim – kimningdir bilimsizligidan saqlanmakdir
🔽
Konfutsiy.
Fikrlamay ilm olmoq – behudalik; bilim bilan sug‘orilmagan tafakkur esa xatardir
🔽
Konfutsiy.
Bilimsizlik – insoniyat uchun eng qorong‘u tundir
🔽
Konfutsiy.
Bilim deb, narsalarni idrok qilishga aytiladi. Bu shundayki, inson aqli uni xato va yo‘ldan toymasdan turib unga erishishi kerak bo‘ladigan narsadir. Bordiyu bu dalillar ochiq-oydin bo‘lsayu, isbotlar chinakamiga bo‘lsa, u holda bunga hikmat — donishmandlik deyiladi.
🔽
Abu Ali ibn Sino
Bilim haqida eng sara chiroyli maqollar to’plami
Do‘st do‘stlikda toblanar, Bilim — tortishuvda.
🔽
O‘zbek xalq maqoli
Oltin yerda qolsa ham, Bilimli yo‘lda qolmas.
🔽
O‘zbek xalq maqoli
Bilim — boshdagi toj.
🔽
Fors maqoli
Bilim qaytarish bilan tirik, yer — mehnat bilan.
🔽
Nepal maqoli
O‘rganish — bilimning urug‘i, bilim — baxtning urug‘i.
🔽
Gruzin maqoli
Hech narsa bilmasligini bilgan kishi bilimlidir.
🔽
Yahudiy maqoli
Bilimga oson yo‘l yo‘q.
🔽
Ingliz maqoli
Bilim haqidagi boshqa barcha maqollarni batafsil saytimizning ushbu manzilida tanishishingiz mumkin.